· Dat Santa · 4 min read
Đọc là hít viết là thở - Bí mật để bạn nhớ được lâu
Chúng ta thường tự hỏi vì sao đọc nhiều nhưng lại không nhớ được lâu?
Vì sao bạn chăm đọc sách nhưng lại rất hay quên, khi giao tiếp lại không áp dụng được? Rất nhiều người chịu khó đọc sách. Nhưng họ lại nhanh quên. Tới mức nhiều người còn cho rằng đọc sách là vô dụng. Câu trả lời khá đơn giản. Vì các bạn đọc nhưng không viết! Viết là một quá trình nỗ lực, giải mã hoá và củng cố trí nhớ dài hạn trong bộ não (Longterm Memory).
Viết tay tăng cường trí nhớ lâu hơn
- Thí nghiệm Van der Meer tại Na uy năm 2024 trên 36 sinh viên, dùng mũ EEG đo điện cực trên đầu. Kết quả: người viết tay có độ tăng cường kết nối các vùng não nhiều hơn người chỉ gõ bàn phím.
- Thí nghiệm Muller năm 2014: sinh viên viết tay mặc dù viết được ít hơn nhưng lại hiểu khái niệm sâu hơn người gõ laptop. Nguyên nhân: viết tay đòi hỏi quá trình phản tư, tóm tắt, chắt lọc thông tin tốt hơn gõ phím.
- Phòng làm việc của Thomas Edison ngập rác. Toàn là giấy vo viên lại. Đó là những mảnh giấy ông ta viết ra ý tưởng rồi xoá bỏ khi chứng nghiệm. Kết quả: hàng ngàn phát minh của Edison thực ra là phép loại trừ từ những thất bại sau khi ghi chú tỉ mỉ.
Nhớ thế nào để có thể dùng khi cần?
Nếu bạn chỉ nhớ tốt các sự kiện, thông tin. Vậy thì mới chỉ dừng ở mức trí nhớ dữ liệu, kiến thức. Để hình thành trí nhớ trí tuệ và tri thức thì bạn phải viết. Quá trình này đòi hỏi sự sáng tạo. Ví dụ:
- dữ liệu là những viên gạch.
- đoạn văn là những mảng, khối do bạn sắp xếp các viên gạch dữ liệu tạo thành.
- khái niệm, lập luận, logic là xi măng tạo chất keo dính kết nối.
- bài viết là ngôi nhà sáng tạo, hình thành sau khi bạn ráp các bức tường lại theo cách của mình.
- Và công năng của ngôi nhà ? Làm cho ai? Nhóm người nào sẽ thích thú với bài viết này. Rõ ràng người mắc chứng hay quên, người có nỗi đau chăm chỉ đọc nhưng giao tiếp lại yếu sẽ thích thú với ngôi nhà mình mới xây này. Dat Santa so sánh một ông kiến trúc sư với một nhà văn thì nhiều điểm tương đồng.
- viên gạch = dữ liệu
- xi măng = logic, lập luận
- tường = đoạn văn
- Bản vẽ thiết kế = giàn ý
- ngôi nhà = bài post sáng tạo.
- người ở = độc giả.
Mô hình Solo taxonomy
Ứng dụng theo mô hình Solo Taxonomy thì viết chính là quá trình chuyển đổi về chất trong bạn. Nhớ >> Hiểu >> Kết nối >> Sáng tạo. Santa quy đổi Solo thành: Dữ liệu >> Kiến thức >> Tri thức >> Trí tuệ. Việc đọc sách mới chỉ ở bước đầu của việc nạp dữ liệu và nhớ. Khi bạn viết mới dần bước vào phản tư, tự soi, áp dụng để phân tích. Lúc này dữ liệu dần chuyển thành củng cố kiến thức. Nếu bạn ngại viết, có cách khác là hãy thảo luận giao lưu nhiều hơn. Nhưng kết quả không tốt bằng viết. Cuối cùng bước sáng tạo sẽ đưa bạn tới vùng tri thức. Càng viết nhiều bạn càng dung nạp nhiều để sẵn sàng chuyển đổi.
Nên viết một hay nhiều chủ đề?
- viết nhật ký bất kỳ điểu gì bạn muốn.
- viết đăng mxh theo chủ đề (độc giả = khách ở ngôi nhà bạn xây). Đừng biến mình thành thợ đọc, hãy trở thành kiến trúc sư sáng tạo để độc giả thưởng thức.
